Over Oosters en Westers denken

Over Oosters en Westers denken

Op het eerste gezicht lijkt het woord filosofie erg gewichtig. Vroeger dacht ik dat je geleerd moest zijn om filosofie te kunnen begrijpen. Ik dacht: vele zware en dikke boeken diepzinnig bestuderen en op den duur word je dan een goede filosoof. Nu begrijp ik dat er twee soorten filosofen zijn in de wereld:

De weet-filosoof en de doe-filosoof.
– De weet filosoof is degene die in zijn studeerkamer en op school kennis vergaard hoe andere mensen over het leven denken. Hij streeft naar wijsheid om het leven te kunnen leven.
– De doe-filosoof houdt zich bezig met het leven zelf. Hij streeft naar wijsheid om het leven te kunnen (be)leven.

In het volgende verhaal komen de twee benaderingswijzen van Oost en West duidelijk tot uitdrukking:
“ Een groot en bekend geleerde kwam bij de Oosterste meester Nan-In om Zenfilosofie te leren. Nan-In, die zeer bekwaam was in de kunst van het theeschenken, schonk een grote kop voor hem in, maar bleef doorschenken toen de kop allang vol was. Op een gegeven ogenblik kon de professor zich niet langer bedwingen: “ De kop is meer dan vol, er gaat niets meer in!”. “Zoals deze kop”, zei Nan-In, is ook jou hoofd: vol van meningen en illusies. Hoe kan ik met je praten als je niet leert je hoofd leeg te maken?”
De Westerse professor probeerde met zijn kennis om Zen op een intellectuele manier in zijn hoofd te begrijpen. De Zenmeester wilde dat hij onbevangen zijn hart openstelde, omdat geestelijke rijkdom nooit alleen door het hoofd verkregen kan worden.
Uit het verhaal blijkt dat wijsheid niets te maken heeft met geleerdheid. Wijsheid is niet aan te leren maar het is veel eerder een deugd die langzaam in ons moet rijpen.
Een ander woord voor wijsheid zou “levensinzicht” kunnen zijn!
Geleerdheid en wijsheid zijn dus twee aparte begrippen, die niet samen hoeven te gaan. Voor het verkrijgen van wijsheid is de praktijk een onmisbaar gegeven.

De “weters” slaan kennis op en na verloop van tijd kunnen ze er een diploma voor krijgen. Bezitten ze dat diploma, dan `zijn ze voor hun verdere leven filosoof. Deze filosofie biedt echter geen enkele garantie of men zichzelf (en anderen) hiermee gelukkig of gezond kan maken. Als we in de maatschappij om ons heen kijken zien we helaas dat vaak het tegendeel het geval is.
De “doeners” hebben het moeilijker. Zij leren voor zichzelf en zijn nooit uitgeleerd. De moeilijke situaties van alledag vormen de test hoe goed hun filosofie op dat moment is. Wat voor vandaag de juiste oplossing is, kan voor morgen niet meer opgaan.
Maak je eigen doefilosofie voor een hogere kwaliteit van leven.